top of page
Açık Kitaplar

DAKAM, 2011 yılından bu yana beşeri bilimler, sosyal bilimler ve mimarlık alanlarında disiplinler arası bir bakış açısıyla akademik kitaplar yayınlamaktadır. Yakın zamanda başlatılan Mimarlık Araştırmaları serisi, çağdaş gündemleri  ve tartışmaları yüksek akademik standartlarla ele almayı amaçlamaktadır. Dizinin bir parçası olarak Bahar 2021 - Mimarlık Araştırmaları kitabı, dünyanın farklı yerlerinden akademisyenleri DAKAM'ın  Mimarlık Araştırmaları Serisine katkıda bulunmaya davet ediyor.

 

Mimarlık Araştırmaları Serisi Editörleri:

Yıldız Aksoy, Doç. Dr.

Efe Duyan, Dr. Öğretim Üyesi

Kitap Bölümü Çağrısı
DAKAM Mimarlık ve Kentsel Tasarım Araştırmaları Serisi
Çapa 1

Mimarlık ve Kentsel Tasarım Araştırmaları

BAHAR 2022

KONULAR

1. Mimarlık ve Yenilik: Tasarım, İnşaat, Yapı
2. Mimarlıkta Deneyim: Mekan, Algılama, İşlev
3. Cinsiyet ve Mimarlık: Feminizm, Tasarım, Ayrımcılık
4. Pandemi: Şehirler, Mimarlık, Peyzaj Tasarımı

1. MİMARLIK VE YENİLİK

Tasarım, İnşaat, Yapı

Mimarlık, her çağın ihtiyacına karşılık gelen yapısal, estetik ve işlevsel yönleriyle kendini yeniledi. Sanatsal yaratıcılığın farklı olarak, mimari anlamda yenilik, sosyal yaşamda bir kullanım nesnesi olarak farklı şekilde değerlendirilmelidir. Yenilik, yeni (veya geliştirilmiş) bir ürünün sunumuyla ilgili teknik, tasarım, üretim, yönetim ve ticari yönleri içerebilir. Başka bir deyişle, katma değer getiren yeni bir fikir olarak inovasyon, değişimin fırsat olarak kullanıldığı kurumsal bir araçtır. Öte yandan özgünlük, özel olma ve başka hiçbir şeyle aynı olmama niteliği, özgün bir mimari hareketin bağlam, tarih ve kültürel arka plan ile nasıl ilişkili olduğuna dair bir tartışma da açar. Özgün ve/veya yenilikçi sosyal talepler ve teknolojik aygıtlar, tasarımcının yaratıcılığını öne çıkararak mimariye meydan okur.

Bu kapsamda yenilikçilik, özgünlük ve yaratıcılık kavramlarına odaklanılacaktır.  Mimarlık ve İnovasyon ile ilgili kitap bölümlerinin mimarideki yeni trendlere ve sınırlara odaklanması beklenmektedir. Mimaride yapılan araştırmalar ve yeni teknolojiler de gündeme getirilecektir. Üstelik sadece 21. yüzyıl değil, tarihteki yeni yaklaşımlar da gün yüzüne çıkarılacaktır. Vaka çalışmaları, yeni araştırma sonuçları ve teorik çalışmalar  kitabın kapsamına girecektir.

 

TASARIM VE DİJİTAL SINIRLAR

Yapay zeka

Hesaplamalı Tasarım

Kinetik Mimari

Tasarım, Sanal İnşaat ve Tesis Yönetiminde BIM

Nesnelerin interneti

Çevresel Simülasyon ve Enerji Analizi

CFD Analizi

Dijital Fabrikasyon Yöntemleri

Akıllı ve Duyarlı Binalar

Nörobilim ve Mimarlık

Biyomimetik

 

YAPI, YAPI SİSTEMLERİ, MALZEMELER

Robotik, Otomasyon ve Prefabrikasyon

Yeni-Sürdürülebilir ve Ekolojik Yaklaşımlar ve Uygulamalar

Kendiliğinden Birleşen Malzemeler ve Şekil Hafızalı Alaşımlar

Beton, Cam, Metalin Yeni Kullanımı

Aydınlatma, HVAC ve Cephe Sistemlerindeki Gelişmeler

Bina Otomasyon Sistemleri

Kendi Kendini İyileştiren Malzemeler

Biyomalzemeler

Termoelektrik, Fotovoltaik

 

ÇAĞDAŞ SORUNLAR VE ZORLUKLAR

Tarihte Yenilik

Tasarım ve Özgünlük: Örnek Olaylar

Yeni Kentsel Tasarım Eğilimleri ve Çağdaş Kent Sorunları

Eleştirel Yaklaşımlar

Yenilikçi Mimari Ofisler ve Projeler

Mimarlık Tarihi 

Mimarlık Kuram
Restorasyon ve Mirasın Anlaşılması

Yeni Tasarım Süreçleri

Araştırma ve Tasarım 

Mimarlık Uygulamaları ve Kamu Politikası ile ilgili konular

Tasarım Eğitimi

Fütürizm, Ütopyalar ve Distopyalar

Video oyunları ve filmlerde Mimarlık

Çapa 2

2. MİMARLIKTA DENEYİM 

Mekan, Algılama, İşlev

Gözlemcinin bakış açısının mimari tartışmalardaki önemi, Baumgarten’ın Meditations on Poetry metninin çarpıcı girişindeki estetik tanımına kadar götürlebilir. Baumgarten, düşünceyle algıyı felsefi bir bilgi olarak bir araya getirmeye çalışmıştı. 19. yüzyılda, biyoloji ve psikolojideki gelişmelerle desteklenen mimari deneyim kavramı sinirsel-duyusal bir katman edindi ve Wölflin’in çığır açan teziyle mimari formların nasıl duygu uyandırabileceğini gösterdi. Kısa bir süre sonra Fenomenoloji'nin yükselişi, uzamsal farkındalığı hem bilişsel hem de somatosensoriyel yollarla gözlemcinin kavrayışına taşıdır. Husserl'in Benlik kavramı, mekanı, dış dünyanın algılanan alanı olarak aşkın bir eylem şeklinde tanımlarken, Merleau-Ponty bedensel hareketi sürekli değişen mimari alanın üretimi olarak tasvir etmiştir. Tasarım Yoluyla Hayatta Kalma adlı metninde Richard Neutra, Mimarlık Deneyimi'nde Steen Eiler Rasmussen ve Mimarlıkta Anlam'da Norberg-Schulz gibi somutlaştırılmış deneyime vurgu yapan mimar ve akademisyenleri takiben Juhani Pallasmaa, yakın zamanda atmosferi altıncı his olarak tanımladı: bilişsel sinirbilimsel buluşlarla desteklenen bütünsel bir mekan algısı. Yine de, mimari mekanın kurucu unsurları olarak algı ve beden, bireysel deneyimi tasarım nesnesinin yaratıcı sürecine dahil etmeyen mimari pratikten tarihsel olarak çok az ilgi gördü.

Öte yandan, Newton'un mutlak mekanın geri dönen modern mimarlık, ihtiyaçları bilimsel bir temelde karşılamak için işlevselliğin mekanik tanımını kucakladı. Modern mimarinin temel kavramı ve bir problem çözücü olarak işlev kavramı mimarlık tarihinde önemli bir yer tutsa somut insan faaliyetleri, hareketi ve algısı ile bağlantısının yeterince incelendiği söylenebilir mi? Mimarların bugün işlevi nasıl tanımladığı ve insan deneyimine göre onu nasıl ele aldıkları yanıt beklemektedir.

Kiatbın Mimarlıkta Deneyim ile ilgili bölümleri, algı, bellek, işlev ve kullanıcı kavramlarını ön plana çıkaracaktır. 

 

Kullanıcı deneyimi

İşlev ve Biçim İlişkisi

İşlevsel Düzenlemeler, Sınırlamalar ve Özgünlük

Nörobilim ve Nörofizyolojik Ölçümler

Kavramsal psikoloji

Duygular ve Mekan

Algı ve Duyular

Atmosfer

Beden ve Hareket

Görsel Kompozisyon: Işık, Renk, Doku

Saha çalışmaları

Hesaplama ve dijital tasarım

Genius Loci ve Yeni Bölgeselcilik

Organik Mimari

Fenomenoloji

Hafıza

Kullanıcı / Sakin için Tasarım

Geleneksel Mimari

Tarihte kullanıcı merkezli yaklaşımlar

Mimar ve tasarımcının yaratıcılığı

3. CİNSİYET VE MİMARLIK

Feminizm, Tasarım, Ayrımcılık

Son birkaç on yılda, feministler ve mimarlar birbirinden bağımsız olarak modern Batı'nın düşünsel varsayımlarına ve kültürel pratiklere yönelik eleştiriler geliştirdiler. Mimarlık Araştırmaları kitabı, gündelik pratiklerin içinde saklı olan cinsellik ve mekan arasındaki ilişkilere odaklanarak, cinsiyete mimari söylem ve eleştirel kuram ile bağlantılı olarak değinmeyi amaçlıyor.

CİNSİYET VE MİMARLIK bölümü, tarihsel ve çağdaş engelleri ve verili rolleri göstermek için kadınlara yönelik ayrımcılık biçimlerine odaklanacak. Tasarım ve şehirlerle ilgili siyasi ve sosyal hareketler de gündeme alınacaktır.

Bunlarla birlikte tasarımın, tarih boyunca sadece erkeklerin değil sanatçı, eleştirmen, eğitimci ve himayedarlar olarak gölgede kalmış kadınların yaratıcılığıyla da şekillenip geliştirildiği artık bilinen bir gerçek. Ancak erkek meslektaşlarını hevesle teşvik eden tarihsel anlatılarda katkıları çoğu zaman göz ardı edildi.  Mimarlık Araştırmaları kitabı aynı zamanda kadın tasarımcıların katkılarını da ön plana çıkaracak.

Mimarlık ve Feminizm

Anaerkil Mimari

Mimarlık Tarihinde Kadın

Kadınlar ve Yaratıcılık

Ayırımcılık Mekanizmaları

Güç Yapıları ve Hiyerarşileri

Tasarım ve Mimarlık Tarihine Göre Ayrımcılık

Şehirler ve Cinsiyet Sorunları

Sosyal Roller

Kentsel Alanlar

Çalışma alanları

Ev ve Kadın

Mahremiyet

Biyolojik ve Sosyal Farklılıklar

LGBTQ çalışmaları

Siyasi Hareketler ve Kadın Hakları

Cinsiyetçilik ve Yıldız Sistemi

#MeToo Hareket ve Mimarlık

Bakım ve Çocuk Bakımı

Cinsellik

Cinsel Saldırı ve Şiddet

Depresyon, Psikoloji ve Psikanaliz

Feminist Pedagoji

Toplumsal Cinsiyet

4. PANDEMİ

Kentler, Mimarlık ve Peyzaj Tasarımı

COVID-19 döneminde tüm dünya şehirleri, ekonomiden sosyal politikalara, yönetim tarzlarından üretim ilişkilerine, yaşam tarzlarından kişisel ilişkilere kadar her şeyin tartışılmaya ve dönüştürülmeye başlandığı beklenmedik süreçlerden geçti.

Pandemi sürecinde yeni bir normal ortaya çıktı: Evden çalışma, çevrimiçi eğitim, çevrimiçi toplantılar, sosyal mesafe, seyahat kısıtlamaları, psikolojik depresyon, sağlık sorunları ve beklenen ekonomik kriz. Pandemi sırasında kentsel alanların düzenini ve tasarımını yeniden değerlendirmek mimarlık, peyzaj mimarlığı, planlama ve tasarım mesleklerine yeni sorumluluklar getirdi. Kolera salgınının Londra'da su temini haritalarını ve kanalizasyon altyapı verilerini inceleyerek tespit edildiği ve kontrol altına alındığı göz önüne alındığında, mekansal analiz ve çözümler de COVID-19 salgınını kontrol altına almak ve onunla yaşamak açısından büyük bir rol oynayacak. Yeşil ve kamusal alanların yanı sıra evler ve işyerleri (sağlık tesisleri başta olmak üzere), pandemi sırasında ve sonrasında önemli bir rol oynayacaktır. Bu nedenle, “Pandemi: Şehirler, Mimari ve Peyzaj Tasarımı” bölümü, mevcut tasarım zorluklarının üstesinden gelmek açısından önem taşımaktadır.

 

ALTTOPİKLER

Pandemi Sırasında ve Sonrasında Yeşil Alanlar

İzolasyon Zamanlarında Peyzaj Bahçeciliği

Plajlar, parklar, meydanlar

Pandemiye karşı mücadelede Kentsel Analiz ve Planlama

Sosyal Uzaklık Protokolü ve Tasarımda İnovasyon

Yeni İşyerleri

Yeni Evler

Dijital Uzaylar

Sağlık Tesisleri

Pandeminin Siyaseti

Pandemi ve Mimari Sırasında Psikoloji

Toplu Taşıma ve Sokaklar

bottom of page